1. KIỂM SOÁT CƠI ĐỌT NGAY TỪ SAU THU HOẠCH
- Một trong những nguyên nhân gây rụng và giật méo trái sầu riêng giai đoạn sau là do cây đi đọt không đồng đều. Chính vì vậy thay vì phải tốn công chặn đọt, hao phí tiền mà còn hại cây, thì bà con nên điều chỉnh ngay từ cơi đọt đầu tiên sau thu hoạch, xử lý cho cơi đọt đồng đều bằng cách sử dụng dinh dưỡng cân đối và phù hợp.
- Lá thuần thục đều, bông nhú đều, trái đều thì sẽ dễ dàng chăm sóc hơn giảm rụng giai đoạn sau này.
- Thường bà con sau khi xử lý ra hoa sẽ nuôi thêm 1 cơi đọt, đến khi xổ nhụy cơi đọt này cũng vừa lụa, để cây đủ sức nuôi bông nuôi trái. Tuy nhiên cũng có nhiều lý do khiến đến khi hoa nở, đậu trái non cây bị đi đọt.
Chặn đọt
Tất nhiên không phải là phương pháp tốt vì ta can thiệp vào quá trình sinh lý của cây. Đối với những vườn được chăm sóc tốt, thì nếu đi đọt nhẹ cũng không gây ảnh hưởng quá nhiều. Đây là phương án khi cây có dấu hiệu đi đọt mạnh và cần phải chặn để đảm bảo năng suất.
Bấm đọt: Dùng kéo, dao cắt từ 3 - 4 cm, để ngăn cây không đi đọt => cây dễ mất sức, dễ nhiễm nấm bệnh từ vết thương và hiệu quả không cao, tốn công và đọt cũng sớm đi lại.
Chặn đọt bằng dinh dưỡng và hóa chất: ứng dụng khi cây ra đọt hoặc mới có dấu hiệu le mũi giáo. Có 2 cách làm được bà con chia sẻ:
Dùng dinh dưỡng:
Sử dụng phân bón chứa hàm lượng P cao (làm già lá) và K (kìm hãm đi đọt) [Kali Sunphat + 10 - 60 - 10 + MKP], kết hợp với hãm nước.
Thường khi đọt đã đi quá mạnh bà con sẽ phun MKP (1 - 2kg/phi, 7 - 10 ngày 1 lần) ướt đều tán lá và hạn chế phun vào bông vì thuốc này rất nóng (đốt đọt). Tuy tác dụng nhanh nhưng dùng thường xuyên với liều lượng cao có thể gây vàng và cháy lá.
Dùng hóa chất:
Trước đây bà con thường dùng Paclo kết hợp với 10 - 60 - 10, để chặn đọt nhưng cơ chế của nó là tạo khô hạn nhân tạo nên chỉ thích hợp với vùng miền Tây khí hậu ôn hòa, nước nôi đầy đủ, và hóa chất này tồn dư trong đất khá lâu (~11 tháng) gây suy cây và hại đất.
Hiện nay có cách làm là dùng Anvil (chứa Hexanconazole, 1 người anh em của Paclobutrazole) liều lượng 2 chai/phi, phun lúc le mũi giáo. Dùng cách này thì cây đỡ suy hơn, đồng thời giúp phòng trừ nấm bệnh, đặc biệt là lá phun xong xanh dày và sau này bón phân lại cây nhanh phục hồi hơn. Nhưng cách này thì "đau ví" và sẽ gây đứng trái nếu dính thuốc.
2. CÂN ĐỐI DINH DƯỠNG
- Nên lựa chọn loại phân và bón lượng phù hợp để cho cây tùy vào tình trạng cũng như điều kiện khí hậu thổ nhưỡng.
- Ví dụ giai đoạn nuôi trái rơi vào đầu mùa mưa, khi đó đạm trời có rất nhiều, thì ở cơi cuối nên cân đối bón 20 - 10 - 10 thay vì 30 - 10 - 10 để tránh dư thừa gây đi đọt rụng trái. Hoặc giai đoạn đầu sau khi đậu trái nên hạn chế bón phân hàm lượng đạm cao...
Khi bón phân cho sầu riêng, bà con nông dân cần chú ý bón nhiều lần trong một năm với lượng phân phù hợp. Nên 2 loại phân để bổ sung dưỡng chất cho cây trồng: phân bón hữu cơ và phân vô cơ. Với mỗi loại phân bón sẽ có những ưu nhược điểm riêng để giúp cải thiện đất đai và đáp ứng nhu cầu cho loại cây trồng.
3. TỈA BÔNG
- Cây tập trung dinh dưỡng nuôi bông, không gây lãng phí.
- Bông khỏe, mập, hạt phấn nhiều, khỏe, đậu trái tốt, tráinăng suất chất lượng cao.
- Cây không bị suy, đảm bảo sức khỏe cho mùa sau.
- Giảm mật độ bông giúp kiểm soát tốt và kịp thời phát hiện tình trạng sâu bệnh.
- Việc tỉa bông nên được thực hiện ít nhất 2 lần, lần 1 lúc bông dài 3 - 5cm, lần 2 khi bông dài 8 - 10cm.
Tỉa lần 1: 20 ngày sau khi hoa phát triển (bông dài 3 - 5 cm)
- Đối với cành cấp 1: Tỉa bỏ các chùm hoa sát trong thân. Vị trí để chùm hoa đầu tiên cách thân từ 0,5 - 1,8m tùy tuổi cây. Cây càng lớn, cành ở dưới thấp thì vị trí để chùm hoa đầu tiên càng cách xa thân.
- Đối với cành cấp 2: Giữ lại những chùm hoa ở vị trí cành to, khỏe, ở nách cành cấp 2. Chọn các chùm hoa khỏe hướng xuống dưới. Không để hoa ở đầu cành vì dễ gây gãy cành, cạnh tranh dinh dưỡng với các chùm hoa ở trong cành. Tỉa bỏ các chùm bông lá, bông phướn, bông đơn, bông bị dị tật, bông mọc ngược.
====> Để từ 4 -10 chùm hoa/cành, các chùm bông cách nhau 20-25cm, không để bông quá dày.
Tỉa lần 2: 40 ngày sau nhú mắt cua (bông dài 8 - 10 cm)
Bà con tiến hành tỉa bông trong chùm: Tỉa bỏ bông ốm, nhỏ, xấu, bị sâu bệnh, dị dạng, ưu tiên để lại những bông hoa tròn đều, màu sáng, cuống hoa khỏe và không sâu bệnh…. mỗi chùm chỉ chừa lại khoảng 10 - 20 bông.
4. THỤ PHẤN BỔ SUNG
- Giúp tăng khả năng thụ phấn, trái đậu nhiều hơn.
- Giúp trái tròn, phát triển đầy đủ các hộc.
- Giảm tình trạng rụng hoa, rụng trái non.
- Ngoài ra, thụ phấn bổ sung giúp cho nhà vườn quyết định vị trí trái đậu trên cây, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc và chủ động được thời gian thu hoạch
Sầu riêng là hoa nở về đêm và có hương thơm mạnh, thu hút nhiều côn trùng và động vật, 1 chùm có thể có từ 1 - 80 hoa tùy giống. Tuy nhiên hoa sầu riêng có khả năng tự thụ phấn thấp (0 - 10%) nhất là cây tơ vì:
- Hoa sầu riêng có sự lệch pha về thời gian chín giữa nhụy và nhị.
- Hạt phấn nặng và dính nên không thể bay đi nhờ gió được.
Cách thụ phấn bổ sung:
Hoa sầu riêng thường nở rộ vào ban đêm, từ 18h đến 22h. Tiến hành thụ phấn bổ sung cho sầu riêng khi hoa nở rộ từ 20 - 22 giờ đêm.
Lấy phấn hoa: vào buổi sáng, nhà vườn chọn và thu các hoa khỏe mạnh, sắp nở cho vào chén và dùng vải trùm lại, để nơi khô ráo, đến chiều bao phấn bắt đầu nở. Chập tối, gỡ bỏ cuống nhị, bao phấn ra bên ngoài và giữ lại phần phấn trong chén.
Thụ phấn: bà con dùng cọ mịn, que tre có gắn bông gòn chấm nhẹ phấn hoa cho dính vào rồi quét nhẹ nhàng lên chùm hoa sầu riêng cần thụ phấn bổ sung.
5. BỔ SUNG CANXI - BO
- Bo giúp tăng sức sống hạt phấn, kéo dài ống phấn, tránh rụng bông, giúp cây đậu trái nhiều và định hình trái ngay từ giai đoạn còn là bầu nhụy, giúp giảm méo trái hiệu quả. Bo còn điều chỉnh sự hấp thu K/Ca.
- Ca ảnh hưởng đến tính kết dính và độ vững chắc của thành tế bào. Thiếu Ca gây hình thành tầng rời, gây rụng. Ca còn làm tăng độ bóng của vỏ trái sầu riêng, đảm bảo đáp ứng yêu cầu của thị trường.
- Bổ sung Canxi - Bo bằng các dòng phân bón lá như VIDABOR - BO SINH HỌC 2 - 3 lần trước và sau khi hoa nở 15 ngày. Phun đều lên lá và bông, trong thời tiết nắng nóng như hiện nay ưu tiên các dòng phân có chứa amino acid, giúp cho cây chống stress tốt, nuôi bông mập khỏe.
Chúc bà con mùa màng bội thu! Hoàng Phúc xin hân hạnh được đồng hành cùng bà con!
